Pod nazwą witamina A kryje się szereg związków chemicznych (tzw. retinoidów), z których najważniejsze są: retinol (prekursor witaminy A, inaczej mówiąc – początkowa postać witaminy A) oraz beta-karoten (związek nieaktywny, ulegający przemianie enzymatycznej w wątrobie w aktywną postać witaminy A).
Rola witaminy A w organizmie
Witamina A jest niezbędna do odbierania bodźców wzrokowych w siatkówce oka, bierze więc udział w procesach prawidłowego widzenia. Ponadto reguluje funkcjonowanie komórek nabłonkowych i innych komórek organizmu, utrzymując prawidłowy stan skóry, błony śluzowej, włosów i paznokci. Co ciekawe, odpowiedni poziom witaminy A zapewnia prawidłowy wzrost kości i zębów.
Najnowsze odkrycia z dziedziny medycyny potwierdziły także, że witamina A ma wpływ na takie procesy fizjologiczne jak: proces powstawania męskich komórek rozrodczych, syntezę hemoglobiny oraz lipidów.
Objawy niedoboru witaminy A
U zdrowego, dobrze odżywiającego się człowieka, niedobór witaminy A występuje naprawdę rzadko, gdyż witamina ta jest na bieżąco magazynowana w organizmie.
Przy silnej awitaminozie i braku witaminy A, mogą pojawić się kłopoty ze wzrokiem (tzw. ślepota zmierzchowa, inaczej kurza ślepota, czyli niedowidzenie o zmierzchu). O niedoborze witaminy A mogą także świadczyć: łamliwość i rozdwajanie się paznokci, wypadanie włosów, problemy ze skórą (nadmierne przesuszenie, zaczerwienienie, łuszczyca skóry, trądzik pospolity, łysienie plackowate) oraz skłonności do biegunek.
Objawy nadmiaru witaminy A
Okazuje się, że nie tylko niedobór, ale także nadmiar witaminy A może niekorzystnie wpływać na organizm. Do najczęstszych objawów przedawkowania retinolu należą: uczucie ciągłego zmęczenia, drażliwość, swędzenie skóry, nadmierna utrata włosów, bóle kostno-stawowe, nudności, wymioty, a także zaburzenia pracy organów wewnętrznych, w tym wątroby i śledziony.
Witamina A w diecie
Zdrowa, zbilansowana dieta jest w stanie pokryć dzienne zapotrzebowanie na witaminę A (u dorosłego człowieka wynosi około 1 mg). Aby dostarczyć odpowiednią ilość tej witaminy, wystarczy regularnie spożywać warzywa (marchew, dynię, pomidory, kalafior, szpinak, sałatę, brokuły oraz szparagi), a także świeże i suszone owoce (morele, brzoskwinie, nektarynki, śliwki, wiśnie).
Dla kogo wskazana suplementacja witaminą A
Dodatkowa suplementacja preparatami z witaminą A wskazana jest przede wszystkim u osób cierpiących na problemy skórne, w tym łuszczycę oraz trądzik różowaty. Także przy kłopotach z paznokciami oraz włosami, można dodatkowo stosować witaminę A w kapsułkach.
Uwaga! Witamina A – nie w okresie ciąży
Warto pamiętać, że u przyszłych mam dodatkowa suplementacja preparatami z witaminą A jest całkowicie przeciwwskazana. Nadmiar witaminy A w okresie ciąży może skutkować wystąpieniem wad rozwojowych dziecka.
